Polyfenolen bij kanker

Polyfenolen zijn krachtige plantaardige stoffen die in de afgelopen jaren steeds meer aandacht hebben gekregen vanwege hun vele gezondheidsvoordelen. Deze antioxidanten worden voornamelijk gevonden in fruit, groenten, kruiden, thee en rode wijn, en spelen een belangrijke rol in het beschermen van het lichaam tegen ziektes. In de context van kanker zijn polyfenolen bijzonder interessant vanwege hun vermogen om oxidatieve stress te verminderen, ontstekingen te bestrijden en de groei van kankercellen te remmen. Wat maakt polyfenolen zo krachtig, en hoe kunnen ze bijdragen aan de preventie en behandeling van kanker?

Wat zijn polyfenolen?

Polyfenolen zijn een grote groep van natuurlijke verbindingen die in planten voorkomen en bekend staan om hun sterke antioxidante en ontstekingsremmende eigenschappen. Ze helpen planten te beschermen tegen schade door zonlicht, infecties en andere bedreigingen, en bieden vergelijkbare beschermende voordelen voor de menselijke gezondheid. De belangrijkste soorten polyfenolen zijn flavonoïden, fenolzuren, lignanen en stilbenen. Deze komen voor in voedingsmiddelen zoals bessen, appels, uien, groene thee, kurkuma, olijfolie en noten.

De rol van polyfenolen bij kanker

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat polyfenolen krachtige bondgenoten kunnen zijn in de strijd tegen kanker. Hun antioxidante werking helpt bij het neutraliseren van vrije radicalen, die anders gezonde cellen zouden kunnen beschadigen en kanker kunnen veroorzaken. Hier zijn enkele van de belangrijkste manieren waarop polyfenolen gunstig kunnen zijn in het voorkomen en behandelen van kanker:

1. Remming van kankercelgroei: Polyfenolen kunnen de groei en verspreiding van kankercellen tegengaan door de regulatie van celsignaleringspaden die betrokken zijn bij celdeling en apoptose (geprogrammeerde celdood). Ze bevorderen apoptose in kankercellen, terwijl ze gezonde cellen onbeschadigd laten.
2. Ontstekingsremmende werking: Chronische ontsteking is een bekende risicofactor voor de ontwikkeling van kanker. Polyfenolen, zoals die gevonden in groene thee en kurkuma, hebben krachtige ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen om ontstekingsprocessen te verminderen die bijdragen aan tumorontwikkeling en ziekteprogressie.
3. Antioxidatieve bescherming: Vrije radicalen en oxidatieve stress spelen een belangrijke rol in het ontstaan en de groei van kanker. Polyfenolen fungeren als antioxidanten die vrije radicalen neutraliseren en helpen schade aan het DNA van cellen te voorkomen. Dit kan het risico op kanker verminderen.
4. Bescherming tegen metastase: Sommige polyfenolen kunnen de verspreiding van kankercellen (metastase) vertragen door de activiteit van enzymen die betrokken zijn bij de invasie van weefsels te remmen. Dit kan een cruciale rol spelen bij het voorkomen van verdere verspreiding van kanker door het lichaam.
5. Ondersteuning van traditionele behandelingen: Polyfenolen kunnen ook helpen de effectiviteit van chemotherapie en bestraling te verbeteren. Door hun vermogen om kankercellen gevoeliger te maken voor deze behandelingen, kunnen polyfenolen bijdragen aan betere behandelresultaten zonder de gezonde cellen te beschadigen.

Polyfenolen in voeding en supplementen

Polyfenolen komen van nature voor in veel voedingsmiddelen die onderdeel kunnen zijn van een gezond, kankerpreventief dieet. Hier zijn enkele van de belangrijkste bronnen van polyfenolen die kankerpatiënten kunnen helpen:

• Groene thee: Een van de rijkste bronnen van polyfenolen, vooral epigallocatechinegallaat (EGCG), dat krachtige antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Studies tonen aan dat groene thee het risico op bepaalde vormen van kanker kan verlagen en de groei van kankercellen kan remmen.
• Kurkuma: Bevat curcumine, een polyfenol met krachtige ontstekingsremmende en antikanker eigenschappen. Curcumine kan het aantal en de ernst van kankergerelateerde symptomen verminderen en wordt vaak bestudeerd in combinatie met omega-3 vetzuren voor synergetische effecten.
• Bessen en druiven: Deze vruchten bevatten hoge niveaus van resveratrol en anthocyanen, polyfenolen die zowel antioxidante als ontstekingsremmende effecten hebben. Resveratrol, dat vooral voorkomt in rode druiven en wijn, is bekend om zijn vermogen om kankercelgroei te remmen.
• Olijfolie: Extra vierge olijfolie is een rijke bron van polyfenolen zoals hydroxytyrosol, die helpen beschermen tegen ontstekingen en oxidatieve schade, en mogelijk een rol spelen in het voorkomen van kanker.

Wetenschappelijk onderzoek naar polyfenolen en kanker

Onderzoek naar de rol van polyfenolen bij kanker is veelbelovend. In talrijke laboratoriumstudies en dierproeven hebben polyfenolen bewezen antitumoractiviteit te bezitten. Zo is aangetoond dat polyfenolen de groei van kankercellen remmen, de vorming van nieuwe bloedvaten in tumoren blokkeren (angiogenese) en apoptose in kankercellen stimuleren.

Een studie naar de effecten van EGCG uit groene thee wees bijvoorbeeld uit dat het de groei van prostaatkankercellen kon remmen. Een ander onderzoek naar curcumine toonde aan dat deze polyfenol ontstekingsbevorderende enzymen in het lichaam kon blokkeren, waardoor de progressie van verschillende soorten kanker werd vertraagd.

Hoewel meer klinische studies nodig zijn om het volledige potentieel van polyfenolen bij kanker te bevestigen, suggereren de huidige bevindingen dat een dieet rijk aan polyfenolen een waardevolle strategie kan zijn voor zowel de preventie als de behandeling van kanker.

Hoe krijg je voldoende polyfenolen binnen?

De beste manier om polyfenolen binnen te krijgen is via een dieet rijk aan plantaardige voedingsmiddelen. Focus op het eten van veel kleurrijke groenten en fruit, evenals kruiden, specerijen, thee en olijfolie. Voor mensen die extra ondersteuning nodig hebben, zoals kankerpatiënten, kunnen polyfenol-supplementen overwogen worden. Dit moet echter altijd in overleg met een arts gebeuren, vooral wanneer ze worden gecombineerd met kankerbehandelingen.

Conclusie

Polyfenolen bieden krachtige bescherming tegen oxidatieve stress en ontstekingen, beide belangrijke factoren in de ontwikkeling en progressie van kanker. Door hun vermogen om kankercelgroei te remmen, gezonde cellen te beschermen en ontstekingen te bestrijden, kunnen polyfenolen een belangrijke rol spelen in een holistische benadering van kankerpreventie en -behandeling. Een dieet dat rijk is aan polyfenolen kan helpen de gezondheid te ondersteunen en het lichaam te versterken tijdens kankerbehandelingen.